BLOG ]
Je kunt je club wel breken. “Het is weer zo’n dag hoor. Hoe vaak moet je deze fout nog maken voordat je het eindelijk een keer snapt. Als je zo graag in het zand wil liggen ga je toch lekker naar het strand!” Er raast een storm door je hoofd. Je kookt vanbinnen. En het liefst hak je je club zo hard mogelijk in de grond. Daar sta je dan. Joúw sport te beoefenen op je vrije zondagmiddag. De zon schijnt, het is 22 graden, geen wolkje aan de lucht. Heerlijk. Zou je zeggen. Maar nee. Wát een kwelling. In al je woede merk je de voetstappen achter je niet op. Je schrikt als je de stem van je altijd vrolijke, gepensioneerde buurman hoort: “Ah joh, van je fouten leer je!” Levenslessen van de buurman, dáár zit je echt op te wachten.
Van je fouten kun je leren, maar kan dat niet wat prettiger en efficiënter? Frustratie bij het maken van fouten is heel begrijpelijk, want je doet het liever meteen goed. En als het keer op keer niet lukt, komt er altijd wel een moment dat je er echt helemaal klaar mee bent. Hoe kun je ervoor zorgen dat deze momenten minder vaak voorkomen? Hoe zorg je ervoor dat je fouten minder frustratie opleveren? Hoe zorg je ervoor dat je fouten je leerproces alleen maar versnellen in plaats van vertragen? In dit blog beantwoord ik deze vragen. Met de “Leerparadox” laat ik zien waarom je liever wél fouten maakt. Waarom je eigenlijk helemaal niet alles in één keer wil kunnen. Er komt een “Inchworm” voorbij om je goede en slechte dagen op een andere manier te bekijken. Tot slot nemen we jouw zelfreflectieproces onder de loep.
Waarom je fouten wil maken
Naast dat ik Masterstudent Sport- en Prestatiepsychologie aan de Universiteit van Amsterdam en stagiair bij Head First Golf ben, heb ik 9 jaar ervaring met pokeren, en ben ik sinds twee jaar professioneel pokerspeler. In al deze jaren was het omgaan met fouten maken één van mijn grootste uitdagingen.
Sinds ik ben begonnen met mijn stage zie ik meer en meer overeenkomsten tussen golf en poker. Bij poker kan een ‘play’ om verschillende redenen leiden tot een negatief resultaat. Het kan een gevolg zijn van een verkeerde beslissing, maar de toevalsfactor speelt ook altijd een rol. Op basis van de pokertheorie kun je meestal vrij accuraat inschatten of een ‘play’ een fout was of niet. Pro’s zijn het onderling dan ook over de meeste situaties eens. Maar juist bij de moeilijke situaties waar je over twijfelt, is het vaak lastig in te schatten wat de doorslaggevende factor is. Heb je de pot nou verloren door pure pech, of heb je toch een theoretische fout gemaakt?
Hierin zie ik overeenkomsten met golf, aangezien ook hierbij tal van factoren kunnen leiden tot een negatief resultaat. Na een goede afslag kun je met je tweede slag voor de green gaan op een par 5. Je bereid je slag goed voor en raakt de bal lekker. De bal eindigt plugged onder de lip van de bunker, links voor de green. Had ik hem toch beter op kunnen leggen? Had ik meer rekening moeten houden met de wind? Stond toch m’n blad te veel dicht? Of is het gewoon pech dat hij nu onder de rand eindigt? Er zijn zoveel factoren die een rol spelen. Wanneer je de vinger niet op de zere plek kunt leggen vergroot dit je onzekerheid en twijfel.
Onzekerheid is extra vervelend wanneer je koste wat het kost zo min mogelijk fouten wil maken.
Dat was mijn grootste probleem. En volgens mij ben ik hierin niet de enige. Het niet willen maken van fouten is eerder de regel dan de uitzondering. Maar hoe fout is dat eigenlijk?
Voor de meeste mensen klinkt het als muziek in de oren: iedere dag je beste spel spelen en iedere dag zoveel mogelijk verbeteren. Maar wil je eigenlijk wel écht dat het zo makkelijk gaat? Naar mijn idee niet.
Natuurlijk is het wel lekker als je met 3x oefenen al net zo goed bent als Rory McIlroy. Maar valt daar nou echt veel eer aan te behalen? Als een putt holen van 3 meter voor jou net zo makkelijk is als knipperen met je ogen, hoe trots kan je dan nog op jezelf zijn…?
Bovendien kan je alleen maar écht verbeteren als je iets eerst nog niet kon. Stel dat iemand aan je vraagt of je 1,40 m kan hoogspringen en stel dit je in één keer lukt. Heb je dan een nieuwe vaardigheid geleerd? Of heb je dan iets nieuws gedaan wat je al kon, terwijl je dat gewoon niet wist?
Om eer te behalen aan je prestaties en jezelf te verbeteren wil je af en toe fouten maken. Alleen op het moment zelf wil je nooit een fout maken.
De winst van een slechte dag
Het is misschien niet het grootste compliment als ik zeg dat je op dit beest lijkt, maar het is wel handig om je voor te stellen dat je leerproces zich op dezelfde manier voortbeweegt. Een Inchworm heeft een lang lijf met pootjes aan de achterkant en aan de voorkant. Er zijn 2 handelingen die het beestje verricht om vooruit te komen:
- Zijn achterpoten bijtrekken, dus zich compact maken
- Zijn voorpoten vooruit bewegen, dus zich uitstrekken
Dit is te vergelijken met je leerproces. Je beste spel staat hierbij gelijk aan de voorkant van de inchworm. Je slechtste spel stelt de achterkant voor. Je kunt dus beter worden door:
- Je slechtste dagen beter te maken, ofwel je achterkant bij te trekken. Hiermee breng je je slechtste niveau weer dichter bij je beste niveau.
- Je beste dagen beter te maken, ofwel je voorkant vooruit bewegen.
De grootste eyeopener was voor mij het volgende:
“Vergelijk jezelf op je slechte dagen niet met jezelf op je beste dagen, maar met jezelf op je eerdere slechtste dagen.”
Je hebt handicap 9 en je gaat voor een rondje 80, maar na 9 holes heb je al 46 slagen. Als je jezelf continu blijft vergelijken met dat doel om 80 te maken, dan is dat demotiverend. Maar je weet dat je slechtste ronde vorig jaar 91 was. Verander je doel voor deze slechte dag naar maximaal 89 slagen en je hebt weer wat om voor te spelen. Zelfs vandaag is dat haalbaar. Bovendien betekent een rondje 89 vooruitgang, want zo trek je je achterpoten bij. Ook dat is onderdeel van het proces om beter te worden.
Sta stil bij vooruitgang
Ideaal is het als je helemaal in het moment zit. De momenten dat je helemaal niet bezig bent met de score. Of met fouten tijdens eerdere slagen of dagen. Maar natuurlijk is dit makkelijker gezegd dan gedaan… We hebben denk ik allemaal wel eens tegen onszelf gezegd: “Oké, vanaf nu geen fouten meer!” En meteen sla je je drive in het water en vliegt je club alweer bijna door de lucht van frustratie. In een wedstrijd wil je dat alles goed gaat, fouten maak je liever op de training. Willen dat het goed gaat alleen brengt je niet ver. Je kunt je fouten niet bewaren voor de training. Hoe kun je er dan toch voor zorgen dat je minder last hebt van zo’n fout tijdens een wedstrijd?
Dit soort momenten blijven moeilijk. Dat zal ik niet ontkennen. Wel kun je ervoor zorgen dat je er minder lang mee blijft zitten, of zelfs dat je er minder frustratie van ervaart. Naar mijn idee zit de sleutel hiervoor in het volgende:
Ten eerste moet je voor jezelf duidelijk hebben dat je ná de wedstrijd je fouten wil analyseren. Tijdens de wedstrijd wil je zo min mogelijk met je fouten bezig zijn. Zodra je opmerkt dat je aan je vorige misser denkt, verleg je je focus weer naar je taak.
Ten tweede is het van belang dat je van jezelf weet dat je je fouten na afloop van je wedstrijd ook echt constructief analyseert, op zo’n manier dat ze terugkomen in je trainingen. Als je dit goed doet, verklein je de kans dat je de fout nog een keer zal maken in een wedstrijd. Kortom, dat je er dus écht iets van leert. Zo levert je fout een stuk meer op dan alleen frustratie.
De grootste inzichten komen vaak naar aanleiding van de pijnlijkste momenten. Zo zijn fouten de brandstof zijn voor jouw leerproces. Zonder fouten staat je ‘leermachine’ stil.
Naarmate je vertrouwen in je leerproces groeit, neemt je frustratie over het maken van fouten af.
Dat er zelfreflectie moet zijn na afloop van een wedstrijd of training is misschien niet nieuw voor je, maar hoe effectief is jouw evaluatie? Vaak is hier een hoop winst te behalen. Een effectieve evaluatie helpt je namelijk om in de baan minder gefrustreerd te raken door fouten. Onderstaande vragen helpen je om jouw evaluatie effectiever te maken:
- Hoeveel tijd wil je het liefst hebben tussen je wedstrijd/training en je evaluatie?
- Hoeveel tijd wil je ongeveer nemen voor jouw zelfreflectie?
- Welke aspecten wil je voor jezelf langsgaan tijdens je evaluatie? (Je kunt denken aan schotkeuze, uitvoering van je routine, technisch, mentaal, etc.)
Verder is het belangrijk dat je onthoudt om zowel goede als mindere punten van je ronde mee te nemen. Het wordt allemaal een stuk leuker als je je ook focust op de goede momenten. Bovendien kun je ook van die momenten veel leren.
Het is goed als je de bovenstaande punten in je hoofd hebt. Belangrijker nog, is dat je de volgende vraag stelt bij iedere evaluatie:
Welke aanpassingen maak ik in mijn trainingsprogramma, zodat ik de leermomenten uit deze ronde effectief verwerk?
Vaak zie je dat evaluatiemomenten niet erg afgebakend of helder zijn. Hierdoor blijven spelers langer malen over gemaakte fouten, maar halen ze er minder concrete leerpunten uit. Laat staan dat er een concreet plan uitkomt om het in de volgende ronde beter te doen. Wees je hiervan bewust. Als jij afgebakende, opbouwende evaluatiemomenten doorloopt terwijl je concurrenten dit niet doen, boek je terreinwinst!
Zo haal je het maximale uit je fout
Zonder fouten sta je stil. Als je fouten maakt ben je in ieder geval in beweging. Toch vinden we een fout maken op het moment zelf niet leuk. Deze tegenstrijdigheid noemen we de Leerparadox. Pas dus op met het wegwensen van je fouten, want eigenlijk wens je daarmee ook je leerproces weg of wens je stiekem dat alles je heel makkelijk afgaat. Des te harder je hebt gezwoegd, des te beter het voelt nadat je hebt doorgezet. Met behulp van het Inchworm-model zorg je ervoor dat je fouten minder frustratie opleveren. Je goede dagen met je goede dagen vergelijken, en je slechte dagen met je slechte dagen vergelijken, scheelt een hoop. Door evaluatiemomenten in te plannen, af te bakenen en de uitkomsten daadwerkelijk te gebruiken, zorg je ervoor dat je gemaakte fouten niet voor niets zijn geweest. Voor het optimale proces wil je dat je inzichten uit deze reflecties terugkomen in je training. Als dit gebeurt leveren je fouten nog meer op. Zo krijg je steeds meer vertrouwen in je leerproces, waardoor je tijdens je ronde sneller over je fouten heen kunt stappen!
14 april – Monthly Mental: Omgaan met fouten
Omgaan met fouten meer in de diepte bespreken met de sportpsychologen van Head First Golf en met andere golfers? De Monthly Mental, onze maandelijkse, interactieve workshop, gaat deze maand over Omgaan met fouten.
De Monthly Mentals vinden voorlopig online plaats, van 19:30 tot 21:00. Mede daarom proberen we iets nieuws: Betaal wat je wil. Meld je vrijblijvend aan. Na afloop ontvang je een betaalverzoek waarbij je zelf het bedrag mag bepalen.
